વડનગર

વડનગ૨ને સૌથી જૂનું અને હયાત નગર ગણવામાં આવે છે. આ નગરમાં પ્રાચીન ઋષિ યાજ્ઞવલ્કય ની ઉત્પત્તિ થઈ હોવાનું મનાય છે. આ નગર પ્રાચીન કાળમાં અનંતપુર, આનંદપુર, આનર્તપુર, સંગીત નગરી, ચમત્કારપુર તરીકે જાણીતું હતું.

– મનુના પુત્ર શર્યાતિએ ઉત્તર ગુજરાતના જે પ્રદેશ ઉપર રાજ્ય ગુજરાત સ્થાપ્યું હતું તે પ્રદેશ આનર્ત પ્રદેશ તરીકે ઓળખાતું હતું જેમાં વડનગરનો પણ સમાવેશ થતો હતો.

– હાટકી નદીના કાંઠે નાગર બ્રાહ્મણોના કુળદેવતા હાટકેશ્વર મહાદેવનું મંદિર આવેલું છે.

– વડનગરના કિલ્લાના પાયામાંથી ક્ષત્રપકાલીન ઈટો મળી આવી હતી.

– ચીની મુસાફર હ્યુ-એન-સાંગે ગુજરાત યાત્રા દરમિયાન વડનગરની મુલાકાત લીધી હતી.

– વડનગરમાં શામળશાની ચોરીના બે તોરણો, કીર્તિ તોરણ, સોલંકી કાળનું શર્મિષ્ઠા તળાવ, તાના-રીરીની સમાધિ, વડનગરને ફરતે આવેલ છ દ૨વાજા, શિલાલેખ, અજેપાલ કુંડ અને અર્જુનબારી દરવાજો વગેરે જોવાલાયક સ્થળો છે. વડનગરમાં અમથોર માતાનું મંદિર આવેલુ છે.
–
વડનગરના ગાસ્કોલ ખાતેથી આર્કિયોલોજીકલ સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા ખોદકામ દરમિયાન બૌદ્ધવિહારનું માળખું મળી આવેલું छे.

– વડનગરમાં શર્મિષ્ઠા તળાવના કિનારે ઐતિહાસિક સ્થાપત્ય કીર્તિ તોરણ આવેલું છે.

કીર્તિ તોરણ

– મરાઠા સરદાર કંથાજીએ ઈ.સ. 1726માં વડનગર પર આક્રમણ કરીને શહેરનો નાશ કર્યો હતો.

– શલ શિવરામ ભાવનગર રજવાડાંના સંગીતકાર પંડિત ડાહ્યાલાલ શિવરામ નાયક મૂળ વડનગરના વતની હતા.

– વડનગરની સંગીત પરંપરા ખાસ અનેરુ મહત્વ ધરાવતી હતી. સંગીતને સાચવી રાખનાર નાયક નામની જ્ઞાતિ મૂળ વડનગર અને તેની આસપાસ વસેલી છે. આ વારસામાં સંગીતકલાધર પંડિત શિવલાલ નાયક મૂળ વડનગરના જ વતની હતા, જે પછીથી ભાવનગ૨ રાજ્યમાં સંગીતકાર તરીકે નીમાયા.

– ગુજરાતના વડનગર પાસેના અમરથોળ નજીક ચાલી રહેલા | વડનગર ઉત્ખનન દરમિયાન 2 મીટર વ્યાસ ધરાવતું ગોળાકાર સંરચનાવાળુ પૌરાણિક દિશાસૂચક માળખું મળી આવ્યું છે. ઈટોથી બનેલું માળખું દેશમાં સૌ પ્રથમવાર અહીંથી મળી આવ્યું छे.

ઉપરાંત તાના-રીરી સંગીત અકાદમી, ઉદયપુરની જેમ વડનગરમાં લેક સિટી અને નરેન્દ્રભાઈ મોદીએ જે સ્કૂલમાં અભ્યાસ કર્યો હતો તે સ્કૂલને યોગ સ્કૂલ તરીકે વિકસાવવામાં આવશે.