પ્રાંતિજ

📍 પ્રાંતિજ તાલુકાનું સામાન્ય પરિચય

• પ્રાંતિજ તાલુકા સાબરકાંઠા જિલ્લાના એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે.

• આ તાલુકામાંથી કર્કવૃત્ત રેખા (ટ્રોપિક ઓફ કેન્સર) પસાર થાય છે, જે ભૌગોલિક દૃષ્ટિએ ખાસ મહત્વ ધરાવે છે.

• સાબર નદી અને હાથમતી નદીનો સંગમ અહીં નજીક થાય છે, અને આ નદી પ્રાંતિજ પાસેથી પસાર થઈને આગળ સાબરમતી તરીકે ઓળખાય છે.

🌊 નદીઓ અને જળસ્રોત

• પ્રાંતિજના ઉત્તર ભાગે રાજસ્થાનમાંથી આવતી સાબર નદી વહે છે.

• હિંમતનગરના ડુંગરોમાંથી નીકળતી હાથમતી નદી પણ અહીં પ્રાંતિજ નજીક સાબર નદી સાથે મળી જાય છે.

• આ સંગમ બાદ નદીનું નામ સાબરમતી બની જાય છે, જે અમદાવાદના મહત્ત્વપૂર્ણ નદીઓમાંની એક છે.

🛕 ઐતિહાસિક અને ધાર્મિક સ્થળો

• સાંપડ ગામમાં સ્થિત છે પ્રાચીન અને ઐતિહાસિક મહાકાલી મંદિર, જે ઈડરના રાવ રાણાએ 1559માં બંધાવ્યું હતું.

• પ્રાંતિજ તાલુકાના ખડાયતા બ્રાહ્મણોનો ઈષ્ટદેવ છે કોટ્યર્ક પ્રભુ, અહીંની ચતુર્ભૂજ મૂર્તિ જાણીતી છે.

• આ સ્થળે બ્રાહ્મણોની કુલ સાત કુળદેવીઓના મંદિર પણ આવેલાં છે.

♨️ ગરમ પાણીના ઝરા અને કૃષિ વિકાસ

• હરસોલ ગામમાં પ્રાકૃતિક રીતે ગરમ પાણીના ઝરા જોવા મળે છે, જે પ્રાંતિજ માટે એક વિશેષતા છે.

• અહીં નેશનલ હોર્ટીકલ્ચર મિશન અને બાગાયત ખાતા દ્વારા રાજ્યનું સૌપ્રથમ ‘સેન્ટર ઓફ એકસલેન્સ વેજીટેબલ’ નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે, જે કૃષિ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

🎓 શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ

• સોનાસણ ગામે સાબરગ્રામ વિદ્યાપીઠ આવેલી છે, જે સ્થાનિક વિદ્યાર્થીઓ માટે એક અગત્યનું શૈક્ષણિક કેન્દ્ર છે.

🏺 ઇતિહાસ અને વારસો

• પ્રાંતિજ તાલુકામાં સિકંદરશાહની કબર પણ છે, જે ઇતિહાસમાં આ વિસ્તારમાં સાહિત્ય અને શાસન સંદર્ભે મહત્વ ધરાવે છે.

🌾 જીવનશૈલી અને અર્થતંત્ર

• ખેડૂતો મુખ્ય ધંધો છે, અને પ્રાંતિજની ખેતીમાં ખાસ કરીને તલ, મગફળી, કપાસ વગેરે પાકો ઉગાડવામાં આવે છે.

• ખેતીની સાથે સાથે બાગાયત અને નાની ઉદ્યોગપ્રવૃત્તિઓ પણ અહીંના અર્થતંત્રમાં યોગદાન આપે છે.

🛣️ કનેક્ટિવિટી અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર

• પ્રાંતિજ તાલુકાનું સડક માર્ગથી હિંમતનગર, સાબરકાંઠા, અને અન્ય નજીકના શહેરો સાથે સારા જોડાણ છે.

• સ્થાનિક પરિવહન વ્યવસ્થા પણ અહીં સુવ્યવસ્થિત છે, જે લોકોએ રોજિંદા પ્રવાસ માટે ઉપયોગી છે.

🏞️ પ્રવાસન અને પર્યાવરણ

• પ્રાંતિજ નજીકના નદીઓ, ઐતિહાસિક મંદિરો અને ગરમ પાણીના ઝરા આ વિસ્તારમાં પ્રવાસન માટે મહત્વપૂર્ણ સ્થળો છે.

• આ વિસ્તારો પર્યાવરણ સાથે સંવેદનશીલ છે અને તેટલું જ વિકાસ માટે પણ સક્ષમ છે.