અંકલેશ્વર

📍 સામાન્ય પરિચય:

• અંકલેશ્વર, ગુજરાત રાજ્યના ભરૂચ જિલ્લાનું મહત્વપૂર્ણ અને ઝડપથી વિકાસ પામતું શહેર છે.

• આ શહેર ભરૂચ શહેરથી આશરે 10 કિલોમીટર, અને સુરતથી આશરે 65 કિમીના અંતરે આવેલું છે.

• અંકલેશ્વર નર્મદા નદીના દક્ષિણ કાંઠે વસેલું છે.

• શહેરમાં મહત્વપૂર્ણ ઔદ્યોગિક, આવાસીય, અને પરિવહન સંબંધિત માળખાં વિકસિત થયેલ છે.

🏛️ ઇતિહાસ અને નામનો ઉદ્ભવ:

• અંકલેશ્વરનું પ્રાચીન નામ “અંકુરેશ્વર” છે.

• પ્રાચીન કાળમાં આ શહેરનું ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક મહત્વ હતું.

• અહીં વિવિધ મંદિરો અને ગુફાઓ મળે છે, જે તેના ઇતિહાસની સાક્ષી આપે છે.

🛣️ પ્રથમ રેલવે લાઇન (ગુજરાત):

• ગુજરાત રાજ્યમાં સૌપ્રથમ રેલવે સેવા ઈ.સ. 1855માં શરૂ થઈ હતી.

• આ સેવા સુરત જિલ્લાના ઉત્રાણથી અંકલેશ્વર સુધી હતી.

• આજકાલ અંકલેશ્વર રેલવે સ્ટેશન વેસ્ટર્ન રેલવે ઝોન હેઠળ આવેલું છે અને મુંબઈ-દિલ્લી લાઇન પર સ્થિત છે.

🏭 ઔદ્યોગિક મહત્તા:

• અંકલેશ્વર ખાતે આવેલી છે એશિયાની સૌથી મોટી ઔદ્યોગિક વસાહત – GIDC (Gujarat Industrial Development Corporation).

• અંકલેશ્વર કેમિકલ, ફાર્મા, ટેક્સટાઈલ, પેટ્રોકેમિકલ અને એન્જિનિયરિંગ ઉદ્યોગો માટે વિશ્વવિખ્યાત છે.

• અહીંની ઘણી કંપનીઓએ આંતરરાષ્ટ્રીય નિકાસની દિશામાં પણ પોતાનું સ્થાન બનાવ્યું છે.

• અંકલેશ્વર GIDCમાં 1500 થી વધુ મેટા ઉદ્યોગો અને લાખો કામદારો રોજગાર પામે છે.

⛽ કુદરતી સંસાધનો:

• અંકલેશ્વર પાસે ભારતના સૌથી મોટા તેલક્ષેત્રો આવેલા છે.

• ONGC (Oil and Natural Gas Corporation) દ્વારા અહીંથી તેલ અને કુદરતી ગેસનું ઉત્પાદન થાય છે.

• આ તળાવો ભારતના ઉર્જાસ્રોતોમાં મહત્વપૂર્ણ ફાળો આપે છે.

🛕 ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક સ્થળો:

• શહેરમાં ઘણા પ્રાચીન મંદિરો અને ધાર્મિક સ્થળો છે.

  • ગળતેશ્વર મહાદેવ મંદિર

  • શ્રી સ્વામિનારાયણ મંદિર

  • અંકલેશ્વર જૈન દેરાસર (શાંતિદાયી વાતાવરણ માટે પ્રસિદ્ધ)

• અહીં ઉત્સવો, મેલાઓ, અને ધાર્મિક યાત્રાઓ આ શહેરના સંસ્કારને ઉજાગર કરે છે.

🛤️ પરિવહન અને કનેક્ટિવિટી:

• અંકલેશ્વર રેલવે સ્ટેશન – વડોદરાથી સુરત વચ્ચેનું મહત્વપૂર્ણ સ્ટેશન.

• NH-48 (National Highway 48) પરથી શહેરી વિસ્તાર પસાર થાય છે, જે દિલ્લી-મુંબઈને જોડે છે.

• શહેરમાં GSRTC (સરકારી બસ સેવા), પ્રાઈવેટ વાહનો, અને ઑટો રિક્ષા ઉપલબ્ધ છે.

• નજીકનું એરપોર્ટ: સુરત આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટ (~65 કિમી).

🏫 શિક્ષણ અને આરોગ્ય:

• અંકલેશ્વરમાં શાળાઓ, હાઈસ્કૂલો, કોમર્સ અને સાયન્સ કોલેજો, અને ટેકનિકલ સંસ્થાઓ ઉપલબ્ધ છે.

• તાજેતરમાં ફાર્મસી અને એન્જિનિયરિંગ કોલેજો પણ ઊભી થઈ છે.

• આરોગ્ય માટે મલ્ટીસ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલ્સ, અર્બન હેલ્થ સેન્ટર્સ, અને ફેમિલી કલિનિક્સ ઉપલબ્ધ છે.

🌆 આધુનિક સુવિધાઓ:

• શહેરમાં શોપિંગ મોલ્સ, મલ્ટીપ્લેક્સ, રેસ્ટોરન્ટ, બેંકિંગ સુવિધાઓ, અને ઇન્ટરનેટ કનેક્ટિવિટી છે.

• મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન દ્વારા પાણી, ડ્રેનેજ અને સફાઈ વ્યવસ્થાઓનું સંચાલન થાય છે.

🌱 પર્યાવરણ અને પડકારો:

• ઔદ્યોગિક વિસ્તાર હોવાને કારણે પારિસ્થિતિક અસરો પણ નોંધાય છે.

• રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા વિશિષ્ટ પર્યાવરણીય નિયમો હેઠળ ઉદ્યોગો ચલાવવામાં આવે છે.

• Narmada Clean Program અને GIDC Effluent Treatment Plantsથી વાતાવરણ સ્વચ્છ રાખવાનો પ્રયત્ન થાય છે.

📈 ભવિષ્યની તકો:

• અંકલેશ્વર નજીક Delhi-Mumbai Industrial Corridor (DMIC) યોજના હેઠળ અનેક નવો વિકાસ થઈ રહ્યો છે.

• ફાર્મા સીટી, લોજિસ્ટિક હબ, અને AIIMS જેવી સુવિધાઓની યોજના પણ ચર્ચામાં છે.

• અહીં યુવાનો માટે સ્ટાર્ટઅપ અને ઇનોવેશન હબ શરૂ થવાના સંકેત છે.