વઘઇ

📍 સામાન્ય પરિચય:

• વઘઈ, ભારતના ગુજરાત રાજ્યના ડાંગ જિલ્લાનું મહત્વપૂર્ણ તાલુકા મથક છે.

• તે ડાંગના પ્રવેશદ્વાર તરીકે ઓળખાય છે, કારણકે અહીંથી ડાંગના ઘાટ વિસ્તાર અને ઘન જંગલો શરૂ થાય છે.

• વઘઈ ડાંગ-તાપી રાષ્ટ્રીય ધોરી માર્ગ (NH-953) પર આવેલું છે.

• અહીંનો સુંદર ઘાટ માર્ગ, ચોમાસા દરમ્યાન ધુમ્મસ અને પાણીના ઝરણાઓથી ભક્તિભાવપૂર્ણ લાગે છે.

🌿 પ્રાકૃતિક સંસાધનો અને આકર્ષણો:

🌱 વઘઈ વનસ્પતિ ઉદ્યાન (Botanical Garden):

• ગુજરાતનું સૌથી મોટું વનસ્પતિ ઉદ્યાન – “વઘઈ બોટનિકલ ગાર્ડન” અહીં આવેલું છે.

• સ્થાપના ઈ.સ. 1966માં વન વિભાગ દ્વારા કરવામાં આવી હતી.

• ઉદ્યાનમાં હજી પણ વિવિધ ઔષધિય વનસ્પતિઓ, દુર્લભ છોડ અને પર્યાવરણલક્ષી જાણકારીની ઊંડાણપૂર્વક ઉજવણી થાય છે.

• આ વનસ્પતિ ઉદ્યાન જૈવવિવિધતા માટે અભ્યાસ માટે ઉત્તમ સ્થળ છે.

💦 ગિરાધોધ (Gira Waterfall):

• અંબિકા નદી પર આવેલી સુંદર અને ખ્યાતનામ ગિરાધોધ વઘઈની શાન ગણાય છે.

• તે વઘઈ બોટનિકલ ગાર્ડનથી માત્ર થોડી દૂર, દક્ષિણ દિશામાં આવેલું છે.

• ચોમાસા દરમ્યાન આ ધોધ તેનું સંપૂર્ણ સૌંદર્ય દર્શાવે છે અને સ્થાનિક તેમજ પ્રવાસીઓ માટે આકર્ષણનું કેન્દ્ર બને છે.

💧 ભીગુનો ધોધ (Bhigu Waterfall):

• કોસમાડ ગામની સીમમાં આવેલ ભીગુનો ધોધ એક શાંતિદાયી કુદરતી સ્થળ છે.

• અહીંનો પર્યાવરણીય વાતાવરણ યાત્રાળુઓને આકર્ષે છે, ખાસ કરીને કુદરતી સુંદરતા ચાહકો માટે.

🛕 ધાર્મિક સ્થાન: માયાદેવી મંદિર:

• વઘઈ તાલુકાના ભેંસકાતરી ગામના નજીક, પૂર્ણા નદીના કિનારે આવેલું છે માયાદેવી મંદિર.

• અહીં સાક્ષાત જગદંબાની મૂર્તિ સ્થાપિત છે.

• પ્રાચીન કાળથી આ સ્થાન સ્થાનિક આસ્થા અને શ્રદ્ધાનું કેન્દ્ર છે.

🚂 વઘઈ નેરોગેજ ટ્રેન અને રેલવે ઇતિહાસ:

• વઘઈમાં છે ગુજરાતની સૌથી જૂની (107 વર્ષ) નેરોગેજ રેલવે લાઇન.

• રેલ માર્ગ: બીલીમોરા થી વઘઈ (Bilmora to Waghai).

• શરૂઆત: ઇ.સ. 1913 માં મહારાજા સયાજીરાવ ગાયકવાડ દ્વારા.

• આજે પણ આ નેરોગેજ ટ્રેન પ્રવાસીઓને ડાંગના જંગલ અને કુદરતી ઘાટ વિસ્તારોમાં એક અનોખો અનુભવ આપે છે.

🏃‍♂️ ક્રિડા ક્ષેત્રમાં યોગદાન:

• એશિયન એથ્લેટિક ચેમ્પિયનશિપ 2019, દોહા ગેમ્સમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીતનાર મુરલી ગાવિત, વઘઈ તાલુકાના કુમારબંધ ગામના વતની છે.

• તેઓ ભારતનું ગૌરવ છે અને ડાંગના રમતવીરો માટે પ્રેરણાસ્ત્રોત છે.

🌳 પર્યાવરણ અને જીવનશૈલી:

• વઘઈ જિલ્લાની જનસંખ્યા મુખ્યત્વે આદિવાસી સમુદાય, ખાસ કરીને ડાંગીઓ પર આધારિત છે.

• અહીંના લોકોનું જીવન પ્રકૃતિ સાથે સંગાથમાં છે — તેઓ વનજાતિ આધારિત જીવનશૈલી, કૃષિ, મકાનકામના હથિયારો, અને હસ્તકલામાં નિપુણ છે.

• શાંતિ, સ્વચ્છતા અને કુદરતનો સંગમ અહીં જોવા મળે છે.

🎓 શિક્ષણ અને આરોગ્ય:

• વઘઈમાં સરકારી શાળાઓ, ટ્રાઇબલ હોશ્ટેલ, અને સ્નાતક સ્તરની કોલેજો ઉપલબ્ધ છે.

• આદિવાસી વિદ્યાર્થીઓ માટે ખાસ સરકારની યોજનાઓ, વિદ્યાસહાયતા અને આવાસ સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ છે.

• આરોગ્ય કેન્દ્રો, પ્રીમરી હેલ્થ સેન્ટર, અને મોબાઇલ મેડિકલ યુનિટ દ્વારા આરોગ્યસેવા ઉપલબ્ધ.

🛣️ કનેક્ટિવિટી અને પ્રવાસન તકો:

• વઘઈ ગુજરાતના અંગ્રાહી પ્રવાસન સ્થાન તરીકે વિકસી રહ્યું છે.

• નિકટના પ્રવાસન સ્થળો:

  • સાપુતારા હિલ સ્ટેશન (~45 કિમી)

  • ઘુમ્લી ધોધ

  • જંગલ સફારી અને નેચર ટ્રેકિંગ રુટ્સ

• GSTC (Gujarat State Transport) અને ખાનગી વાહનો દ્વારા કનેક્ટિવિટી ઉપલબ્ધ છે.