માતર

📍 સામાન્ય પરિચય

• માતર, ગુજરાતના ખેડા જિલ્લાનું મુખ્ય તાલુકું છે, જે વહીવટી, કૃષિ અને પર્યાવરણના દ્રષ્ટિએ મહત્વ ધરાવે છે.

• તે ખેડા જિલ્લાની પશ્ચિમ દિશામાં, મહી નદીના નજીક આવેલું છે.

• માતર તાલુકામાં અનેક ગામો, ઐતિહાસિક તળાવો અને કૃષિ આધારિત જીવનશૈલી જોવા મળે છે.

🐦 પંખીઓના પિયર – પરીએજ તળાવ

• “‘પંખીઓના પિયર‘ તરીકે ઓળખાતું અને પ્રાકૃતિક સૌંદર્યથી ભરેલું પરીએજ“, માતર તાલુકામાં આવેલું અત્યંત મહત્વનું તળાવ વિસ્તાર છે.

• ખંભાતના અખાતને અડીને આવેલું પરીએજ, જળપ્લાવિત પ્રદેશ છે જ્યાં વર્ષેબરહુકમ યાયાવર પક્ષીઓ, ખાસ કરીને સારસ પક્ષી, જોવા મળે છે.

• અહીં આવેલા મુખ્ય તળાવો:

  • રાતડેશ્વર તળાવ

  • નાનું તળાવ

  • મોટું તળાવ

• પરીએજ તળાવમાં મહી નદીનું પાણી ભરવામાં આવે છે અને સુજલામ સુફલામ યોજના અંતર્ગત સિંચાઈ માટે ઉપયોગ થાય છે.

• અહીં કુદરતના રસિકો માટે:

  • ઈન્ટરપ્રિટેશન સેન્ટર

  • વોચ ટાવર

  • સાઈનેજીસ ડાયોરામા

  • અન્ય સ્થાપત્ય સુવિધાઓ વિકસાવવામાં આવેલી છે.

🌾 કૃષિ અને આર્થિક જીવનશૈલી

• માતર તાલુકું શૂદ્ધ કૃષિ આધારિત વિસ્તાર છે.

• મુખ્ય પાકો: ઘઉં, બાજરી, કપાસ, ડાંગર અને તલ.

• ખેત ઉત્પન્ન બજાર સમિતિ (APMC) માતરમાં સક્રિય છે.

• પાણીની સિંચાઈની સુવિધાઓ તેમજ તળાવો અને નહેરો દ્વારા ખેતી વધુ સશક્ત છે.

🛕 ધાર્મિક સ્થળો

• માતર તાલુકામાં અનેક હિન્દુ મંદિરો, જૈન તીર્થ, તેમજ પ્રાચીન દેરા જોવા મળે છે.

• કેટલાક મહત્વના મંદિરો:

  • રાતડેશ્વર મહાદેવ મંદિર (પરીએજ)

  • હનુમાનજી મંદિર – માતર ગામમાં લોકપ્રિય

  • શ્રેયસ પાર્ક નજીક આવેલ શિવમંદિર

• પરંપરાગત મેળાઓ અને ધાર્મિક ઉત્સવો અહીંના સંસ્કૃતિક જીવનનો ભાગ છે.

🎓 શિક્ષણ અને આરોગ્ય

• તાલુકામાં પ્રાથમિક અને માધ્યમિક શાળાઓ, પુણા વિદ્યાલય, તેમજ ઇટીઆઈ અને કોલેજો ઉપલબ્ધ છે.

• આરોગ્ય માટે પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્રો (PHC), ખાનગી દવાખાનાં, તેમજ માતર ખાતે નર્સિંગ હોમ ઉપલબ્ધ છે.

🛣️ ભૌગોલિક સ્થાન અને વાહન વ્યવહાર

• માતર તાલુકું જાહેર માર્ગો અને નહેરપથ દ્વારા નજીકના શહેરો સાથે સારી રીતે જોડાયેલું છે.

• નજીકના મુખ્ય શહેરો:

  • નડિયાદ (~30 કિમી)

  • ખેડા (~40 કિમી)

  • અમદાવાદ (~60 કિમી)

• એસટી બસ સેવા, ખાનગી વાહન વ્યવહાર, અને ખેતીવાડી માટે ટ્રેક્ટરો અને લોડિંગ વાહનોનું ચલણ સામાન્ય છે.

🧑‍🌾 લોકજીવન અને સાંસ્કૃતિક પરંપરા

• લોકોનું જીવન શ્રમસંસ્કૃતિ, કૃષિ અને સામાજિક એકતાથી ભરેલું છે.

• નવરાત્રિ, જન્માષ્ટમી, હોળી, અને મકરસંક્રાંતિ જેવા ઉત્સવો આનંદપૂર્વક ઊજવાય છે.

• ગ્રામીણ સાહિત્ય, લોકગીતો, ભજનમંડળીઓ અને લોકનૃત્ય અહીંના જીવનનું જીવંત રૂપ છે.

🌍 ભવિષ્યની તકો અને વિકાસ

• સુજલામ સુફલામ યોજના, વાવેટી ખેતીના પ્રોત્સાહન, અને જૈવિક ખેતીના અભિગમ માતર તાલુકાને નવા દિશામાં લઈ જઈ રહ્યા છે.

• પક્ષી સંવર્ધન અને પર્યટન વિકાસ દ્વારા પરીએજ તળાવને ઇકો-ટુરિઝમ હબ બનાવવાનો પ્રયાસ થઈ રહ્યો છે.

• યુવાનો માટે કૃષિ ટેકનોલોજી, રીપર મશીનો અને ડ્રિપ સિસ્ટમ દ્વારા ખેતી વધુ ઉપજદાયક બનતી જાય છે.