વાંસદા

📍 સામાન્ય પરિચય

• વાંસદા, ગુજરાત રાજ્યના નવસારી જિલ્લાનો મહત્વનો તાલુકો અને શહેર છે.

• આ શહેર અંબિકા નદીના કિનારે વસેલું છે.

• “વાંસદા” નામ આ વિસ્તારના વાંસના જંગલોના કારણે પડ્યું હોવાનું માનવામાં આવે છે.

• વાંસદા, દક્ષિણ ગુજરાતના પ્રાકૃતિક સમૃદ્ધ અને ઐતિહાસિક વારસાથી ભરપૂર વિસ્તારમાં આવેલું છે.

🏰 ઐતિહાસિક મહત્વ અને રજવાડી વારસો

• આઝાદી પૂર્વે વાંસદા દેશી રજવાડું હતું.

• અહીંનો દરબારગઢ (રાજમહેલ) આજેય નોંધપાત્ર હેરિટેજ સ્ટ્રકચર છે.

• રાજપરિવારના પુરાતન મહેલો અને દરબારગઢ હવે પ્રવાસીઓ માટે આકર્ષણનું કેન્દ્ર છે.

🌿 વાંસદા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન

• વાંસદા નેશનલ પાર્ક દક્ષિણ ગુજરાતનું પ્રખ્યાત જંગલ વિસ્તાર છે.

• આ ઉદ્યાનમાં દુર્લભ પશુપક્ષીઓ, સાપો અને પક્ષીઓની અનેક જાતો જોવા મળે છે.

• અંબિકા નદીના કિનારે આવેલો “કિલ્લાદ કેમ્પ સાઈટ” અહીંનો ખાસ ઈકો ટુરિઝમ પોઈન્ટ છે.

• અહીં દર વર્ષે પ્રાકૃતિક શિક્ષણ કેમ્પોનું આયોજન પણ થાય છે.

• ઉદ્યાનનો મોટો ભાગ સઘન વનસ્પતિ અને ચિરપંખી જીવસૃષ્ટિથી ભરેલું છે.

🌳 જાનકી વન: ભીનાર ગામની વિશેષતા

• વર્ષ 2015ના 66મા વન મહોત્સવ દરમિયાન, વાંસદા તાલુકાના ભીનાર ગામે “જાનકી વન“ની સ્થાપના કરવામાં આવી.

• આ વન રામાયણની થીમ પર આધારિત છે.

• તેમાં ઔષધીય છોડ, રામાયણ સાથે સંકળાયેલ પથ્થરો અને કુદરતી સજાવટ જોવા મળે છે.

🔥 ઉનાઈ ગરમ પાણીના કુંડ અને મંદિર

• વાંસદા તાલુકાના ઉનાઈ ગામમાં ઉષ્ણ ઉનાઈ માતાજીનું મંદિર આવેલું છે.

• અહીંના ગરમ પાણીના કુંડો માટે આ જગ્યા પ્રસિદ્ધ છે.

• અનેક ભક્તો અને પ્રવાસીઓ અહીં આસ્થા અને આરોગ્ય માટે મુલાકાત લે છે.

• મંદિરમાં ભક્તિભરોસાથી પૂજા-અર્ચના થાય છે.

🌱 શબરીમાતા આરોગ્ય વન – આંબાબારી

• વાંસદા તાલુકાના આંબાબારી ગામે “શબરીમાતા આરોગ્ય વન” બનાવવામાં આવ્યું છે.

• આ વનનો ઉદ્દેશ્ય છે આયુર્વેદિક જ્ઞાન, આરોગ્ય અને પ્રાકૃતિક ઉપચાર વિષે જાગૃતિ ફેલાવવી.

• અહીં ઔષધીય વનસ્પતિઓ, યોગ માટે જગ્યાઓ અને પ્રવાસી માર્ગદર્શિકા સુવિધાઓ છે.

🚉 ઢાંચો અને કનેક્ટિવિટી

• વાંસદા નજીકનો મુખ્ય રેલવે સ્ટેશન છે વાંસદા રોડ રેલવે સ્ટેશન.

• સુરત, વલસાડ, નવસારી, ધારમપુર જેવી શહેરો સાથે રોડ કનેક્ટિવિટી સારી છે.

• એસ.ટી. બસ અને ખાનગી વાહનો દ્વારા અહીં પહોંચવું સરળ છે.

🎭 સંસ્કૃતિ અને પરંપરા

• વાંસદામાં આદિવાસી સંસ્કૃતિનું પ્રવાહ જોવા મળે છે.

• અહીંના લોકો દ્વારા ઉજવાતા હોલી, દિવાળી, નવરાત્રી જેવા તહેવારો ખાસ લોકસંગીત અને નૃત્ય સાથે ઉજવાય છે.

• આદિવાસી મેળા અને હસ્તકલા પણ આ વિસ્તારમાં જાણીતી છે.

📚 શિક્ષણ અને આરોગ્ય સેવા

• વાંસદામાં સરકારી અને ખાનગી શાળાઓ, ઉચ્ચતર માધ્યમિક શાળાઓ ઉપલબ્ધ છે.

• આઈ.ટી.આઈ. તથા કોલેજ સ્તરના અભ્યાસ માટે હિરાવાડી અને નવસારી તરફ શિક્ષણ સુવિધાઓ છે.

• આરોગ્ય માટે પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્રો અને ખાનગી દવાખાના ઉપલબ્ધ છે.

🌍 ભવિષ્યની તકો અને વિકાસ

• વાંસદા તાલુકામાં ઈકો ટુરિઝમ, ઔષધીય વન, ધરોહર સ્થળો અને ગામ કેફની વિકાસ યોજના ચાલુ છે.

• એગ્રોટૂરિઝમ અને આદિવાસી હસ્તકલા ઉદ્યોગોને પ્રોત્સાહન મળતું જાય છે.

• કૃષિ આધારિત સ્ટાર્ટઅપ્સ, ટેક ઇનોવેશન અને આદિવાસી વિકાસ યોજના હેઠળ પણ નવા પ્રયત્નો થઈ રહ્યા છે.